Во еден миг сме нигде – некаде, на границата меѓу Таџикистан и Авганистан. Првото правило е, не очекувајте каква било помош. Сметајте само на себе. Овие области се толку изолирани што трагите од гумите можат да создадат ситуација опасна по живот… Таму, во еден од ретко населените простори, отидовме со нашиот верен „џип“, опремен со екстремно издржливи црни гуми, Cooper ST Maxx и авантурата може да почне
Од срцето на орогенезата (планина создадена како резултат на процесот на тектонските плочи) во Централна Азија, со рабови како на круна, како со линии повлечени со остри и величествени движења на некоја невидлива рака, се издигнуваат највисоките млади „збрчкани“ планини на планетата.
На исток од оваа орогенеза, Хималаите и Каракорам како да се борат во хоризонотот, Хинду Куш е на запад, а Тиен Шан се протега на север. Мајка на сите овие „момчиња“ планини е Памир.
Истата драматика е содржана и во името на „покривот на светот”, како метафора за венецот на овие планини. Таму, во еден од ретко населените простори, отидовме со нашиот верен „џип“, опремен со екстремно издржливи црни гуми, Cooper ST Maxx и авантурата може да почне.
Ние не направивме никакви промени. Само темелно му направивме превентивен сервис и замена на сите витални делови на Големото Чироки за да ги издржи сите предизвици во текот на патувањето.
Тој е опремен со бензински мотор, зашто дизел-горивото со висока содржина на сулфур премногу брзо може да ги оштети модерните толкувања на велосипедот Рудолф.
Поголема загриженост предизвика изборот на гуми, кои се единствениот контакт со друмовите, преку кои илјадници години караваните го оделе патот на свилата. Транспортните патиштата се ретко влажни и лоши, многу лизгави, стрмни, обиколени со остри карпи. На кратко, многу опасно!
Се чини дека неколку месеци, тие патишта не ги минувале некои новодојденци. Само снежните леопарди мистично се движат на овие височини, каде што воздухот е толку редок што моторот работи полека.
Со намалена брзина, полека се движиме паралелно со изохипсата од најмалку 4.000 метри надморска височина. Подолу е долината на долините, која ја пресекува реката, а над нас се извишуваат седум илјади метри високи планини. Панорамата никако не завршува, очите се заглавуваат.
Од студ и ветер. Воздухот е толку чист што се чини дека сè е на дофат, погледот на целиот спектар на ветерот на ветеровите е бескрајно убав. И така, со секое минување во нова долина, пејзажите се менуваат, и индикаторот на горивото опаѓа.
Некаде, некаде, се среќаваме со конвојот на фондацијана на Ага Кан. Прво, зачудени се што дојдовме од правецот за кој велат дека тешко се минува, а потоа нè поканија да ручаме во домот на локалниот поглавар. Наваливме на оризот, месото и морков, подготвени заедно со супа од говедско месо.
Задоволни сме од гостопимството и се чувствуваме преродени за овие истражувања. Но, атмосферата се придвижи во опасна насока кога разговорот се придвижи кон техничка тема. Нашиот автомобил!
Толку бевме сигурни за комплетноста на нашите гуми, особено оние со дизајнот на на засекот- Armor Tek3, што немавме резервно тркало со нас. Неколкупати амортизерите стигнуваат до земјата, камењата летаат од сите страни, а гумите остануваат неверојатно силни. И тоа ни изгледа неверојатно.
Нашиот нов познаник, Зафар, се чини дека оди наспроти судбината. Само можеме да посакаме да си поминеме убаво. И само можеме да погодуваме каде не води. Во еден миг сме среде никаде, некаде на границата меѓу Таџикистан и Авганистан.
Првото правило е, не очекувајте каква било помош. Сметајте само на себе. Овие области се толку изолирани што трагите од гумите можат да создадат ситуација опасна по живот.
Кутијата кибрит може да ви го продолжи опстанокот барем осум дена, но кога нема да постои ниту една грмушка за потпалување, туку само и единствено пустински камења кои се менуваат во панорамата, ни тоа не е од голема корист . Зафар нè предупредува да не одиме понатаму без резервна гума. И ние се потпираме на нашиот Cooper ST Maxx.
Мојот стил на возење не е воопшто туристички. Камењата од макадамот летаат под тркалата, пробиваат низ тишината со распрскувачки звук, удираат во ретровизорите, на метличките, на прскаат на сите страни… Амортизерите работат во целост, федерите се тресат со фреквенцијата за која дури и не знаат дека постои.
Отворениот пат значи патување со брзина, речиси како на автопатот и низ прашината се наѕира нашата локација на десетици километри пред нас. Дебелината на гумата го проголта раздробениот пат и ни ја дава удобноста да и се препуштиме на насмевката, додека се чувствуваме како да сме на летечки тепих.
Час по час, ден по ден… Со широчина од 225 и висина од 75, со дијагонала од шеснаесет инчи, овие гуми даваат таков суверенитет на возилото, што не е тешко да се замисли зашто со нив се опремени со тркачите на познатото рели Париз-Дакар. И Таџикистан е таков предизвик за нас, само што ние се натпреваруваме со себе. И со тишината, со осаменоста, со природата…
Реката Вакхан тече по должината на нашата маршрута и претставува обележувачка линија меѓу Авганистан и Таџикистан. Секоја страна има свој макадамски пат. Бидејќи ние се уште сме високо во горниот тек, минуваме преку водени теписи на многу места и веќе сме во Авганистан.
Но сепак, си спомнуваме на зборовите на Зафар, дека можеме да одиме таму само ако имаме проверена мапа. Таму е многу опасно. Единствен спас би ни било пливање во студената реката. Тоа е подвиг, за кој и самата помисла за пливање веќе изгледа погрешно.
По овој тест на храброст, мислите се насочуваат кон пронаоѓање на ретките локации каде што може да се пронајде гориво. Понекогаш, исто така, „голтаме“ 82-октански бензин, што сепак ни овозможува незапирлива работа на моторите, што докажува дека тој факт многу не им значи на добрите машини.
Стотици километри се совладани и преминувањето на границата во Узбекистан претсатавува своевиден ритуал. Го надминавме 15-дневниот лимит на престој и не поканија во просторија каде што чекаа четворица царински службеници. Тие дури го повикаа и шефот.
Тоа е сериозен прекршок, но бидејќи сум гостин во нивната земја, тие ни посакуваат среќен пат. Во секој случај ќе им ја испратам статијата. Најимпресивната архитектура на патот на свилата, Регистан, е на растојание од само 36 километри од нас. Го проверувам притисокот во гумите и изненаден сум што е идентичен како на почетокот на патувањето – 2,5 бари.
